นมแม่ถือเป็นอาหารที่ดีที่สุดสำหรับลูกน้อย เพราะมีส่วนช่วยในการเจริญเติบโต และพัฒนาสมอง อย่างไรก็ตาม คุณแม่บางคนอาจมีปัญหาน้ำนมมาน้อย ไม่เพียงพอ ทำให้ลูกไม่ได้รับน้ำนม วันนี้ Mama Story จะพามาดูว่า อาหารเสริมอะไรที่จะช่วยเพิ่มน้ำนมแม่บ้าง ถ้าพร้อมแล้ว เรามาดูกันค่ะ
น้ำนมน้อยเกิดจากอะไร?
น้ำนมน้อยอาจเกิดได้หลายสาเหตุ โดยคุณแม่แต่ละคนอาจมีน้ำนมน้อยที่แตกต่างกันไป จากสาเหตุดังต่อไปนี้
- ไม่ค่อยให้นมลูก
- เริ่มให้นมลูกช้าไป
- คลอดก่อนกำหนด
- เบาหวานขณะตั้งครรภ์
- ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
- สูบบุหรี่ หรือดื่มแอลกอฮอล์
- กินยาบางชนิดที่ส่งผลต่อการให้นม
- เคยผ่าตัดเกี่ยวกับเต้านมมาหลายครั้ง
- แม่มีน้ำหนักตัวเยอะ หรือมีภาวะโรคอ้วน
บทความที่เกี่ยวข้อง : รอบรู้ทุกประโยชน์ของนมแม่ และการเก็บรักษานมเพื่อลูกรัก
อาหารเสริมเพิ่มน้ำนมมีอะไรบ้าง?
คุณแม่หลายคนอาจเข้าใจว่า อาหารเสริมเพิ่มน้ำนมนั้น จะต้องเป็นอาหารเสริมสูตรพิเศษสำหรับคุณแม่ให้นมโดยเฉพาะ แต่ที่จริงแล้ว อาหารเพิ่มน้ำนมก็เป็นอาหารที่สามารถพบได้ทั่วไปในชีวิตประจำวัน โดยอาหารเพิ่มน้ำนมสำหรับแม่ท้อง มีดังนี้
หัวปลี
หัวปลีมีสรรพคุณในการสร้างน้ำนม โดยหากคุณแม่รับประทานหัวปลี ก็จะไปกระตุ้นสร้างฮอร์โมน Oxcytocin and Prolactin ซึ่งเป็นฮอร์โมนในการสร้างน้ำนมของแม่ ยิ่งหากลูกจากดูดนมจากคุณแม่ที่รับประทานหัวปลี ก็จะช่วยพัฒนาร่างกายให้เป็นอย่างดี โดยปัจจุบันหัวปลีได้ถูกนำมาผลิตเป็นน้ำหัวปลี และแคปซูลหัวปลี เพื่อให้คุณแม่สามารถรับประทานได้อย่างง่าย ๆ ด้วยค่ะ
ใบกะเพรา
ใบกะเพรามีสารอาหารต่าง ๆ มากมาย ไม่ว่าจะเป็นแคลเซียม ธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส และใยอาหาร หากคุณแม่รับประทานใบกะเพราก็จะช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือด รวมทั้งยังช่วยเพิ่มน้ำนม แก้ท้องอืด ไข้หวัด และช่วยลดอาการท้องอืดของลูกน้อยได้ด้วย โดยคุณแม่สามารถรับประทานผัดกะเพรา แกงป่า หรือแกงเลียง เพื่อช่วยเพิ่มน้ำนมได้ค่ะ
ฟักทอง
ฟักทองเป็นผักเนื้อเหลืองที่อุดมไปด้วยวิตามินบี วิตามินเอ วิตามินซี ฟอสฟอรัส และเบตาแคโรทีน อีกทั้งยังช่วยเพิ่มน้ำนม และทำให้ผิวของคุณแม่สดใสอีกด้วย โดยคุณแม่สามารถรับประทานฟักทองผัดไข่แกงเลียง หรือฟักทองนึ่งแบบง่าย ๆ เพื่อช่วยเพิ่มน้ำนม
กุยช่าย
อีกหนึ่งอาหารเสริมที่ช่วยเพิ่มน้ำนมได้คือ กุยช่าย เพราะกุยช่ายมีสารอาหารต่าง ๆ เช่น แคลเซียม ฟอสฟอรัส ธาตุเหล็ก คาร์โบไฮเดรต วิตามินซี และเบตาแคโรทีน ที่ช่วยขับน้ำนม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยขับลมได้ หากคุณแม่กำลังมองหาเมนูกุยช่าย สามารถรับประทานขนมกุยช่าย หรือดอกกุยช่ายผัดตับ เพื่อช่วยเพิ่มน้ำนมค่ะ
ขิง
พูดถึงอาหารเสริมเพิ่มน้ำนม ขิงก็เป็นอีกอาหารที่มีสรรพคุณในการช่วยเพิ่มน้ำนมได้ รวมทั้งยังสามารถเพิ่มการไหลเวียนของเลือด และยังเพิ่มคุณภาพน้ำนมแม่ได้อีกด้วย โดยเมนูที่มีขิงเป็นส่วนประกอบนั้น เช่น น้ำขิง ไก่ผัดขิง ยำปลาทูขิง และถั่วเขียวต้มน้ำขิง เป็นต้น
บทความที่เกี่ยวข้อง : น้ำขิง ดีต่อคุณแม่หลังคลอดอย่างไร? ช่วยเพิ่มน้ำนมจริงหรือ?
ใบแมงลัก
หากคุณแม่รับประทานใบแมงลัก ก็จะช่วยเพิ่มน้ำนมได้ แถมยังช่วยบำรุงเลือด เสริมสร้างกระดูก และฟัน รวมทั้งยังมีสารอาหารสำคัญอย่างแคลเซียม วิตามินบี วิตามินซี และธาตุเหล็ก คุณแม่สามารถรับประทานใบแมงลักคู่กับขนมจีน แกงเลียง หรือใส่ในแกงป่าได้ค่ะ
มะละกอ
นอกจากอาหารเสริมจำพวกผักแล้ว มะละกอยังเป็นผลไม้ที่คุณแม่สามารถรับประทานเพื่อเพิ่มน้ำนมได้ เพราะมะละกอมีวิตามินเอ วิตามินบี และวิตามินซี ซึ่งมีส่วนช่วยในการบำรุงสายตา เป็นสารต้านอนุมูลอิสระ และยังช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้ดี โดยคุณแม่สามารถรับประทานมะละกอสุกสด ๆ แกงส้มมะละกอ หรือมะละกอผัดไข่ เพื่อเพิ่มน้ำนมได้ค่ะ
ตำลึง
อาหารเสริมสุดท้ายที่คุณแม่ให้นมควรกิน คือ ตำลึง เพราะมีสารอาหารจำเป็นอย่างโปรตีน วิตามินเอ วิตามินบีหนึ่ง วิตามินบีสอง วิตามินบีสาม วิตามินซี ธาตุเหล็ก แคลเซียม และเส้นใยอาหาร ซึ่งมีส่วนช่วยในการกระตุ้นน้ำนม บำรุงเลือด บำรุงสายตา บำรุงกระดูก บำรุงผม และบำรุงประสาทค่ะ
อาหารที่แม่ให้นมไม่ควรกินมีอะไรบ้าง?
สำหรับอาหารที่คุณแม่ให้นมควรหลีกเลี่ยงการรับประทานไปนั้น ได้แก่ แอลกอฮอล์ คาเฟอีน และอาหารทะเล เพราะอาจทำให้ลูกน้อยได้รับประทาน และผลข้างเคียงจากอาหารเหล่านั้น
- แอลกอฮอล์ : อย่างที่ทราบว่าแอลกอฮอล์ เป็นเครื่องดื่มที่อันตรายสำหรับคุณแม่เป็นอย่างมาก ไม่ว่าจะดื่มมากหรือน้อย ก็อาจเสี่ยงที่จะไปเจือปนกับน้ำนม และเข้าสู่ร่างกายของลูกน้อยได้ค่ะ
- คาเฟอีน : หากคุณแม่ดื่มเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนสูง อาจทำให้ลูกนอนไม่หลับได้ หากคุณแม่อยากรับประทานจริง ๆ ก็ควรจำกัดเพียง 2-3 ถ้วยต่อไป (200-300 มิลลิกรัม)
- อาหารทะเล : แม้ว่าอาหารทะเลจะเป็นแหล่งโปรตีน และโอเมก้า 3 ที่ดีต่อสุขภาพ แต่คุณแม่ก็ไม่ควรรับประทานเป็นประจำ เพราะอาหารทะเลบางชนิด อาจมีสารปรอทปนเปื้อน หากคุณแม่รับประทานเข้าไป ก็อาจส่งผลต่อระบบประสาท และพัฒนาการของทารกได้ค่ะ
กินอย่างให้น้ำนมเพิ่ม และมีคุณภาพดี?
นอกจากการรับประทานอาหารเสริมเพิ่มน้ำนมแล้ว คุณแม่ควรรู้จักวิธีการกินเพื่อให้น้ำนมมีคุณภาพอีกด้วย โดยวิธีการรับประทานอาหารเพื่อเพิ่มน้ำนม และมีคุณภาพดี มีดังนี้
1. กินอาหารที่สดใหม่ ปรุงสุก ครบ 5 หมู่ และมีประมาณเพียงพอ เพราะจะช่วยให้น้ำนมมีมาก
2. กินอาหารจำพวกธัญพืชให้ได้ร้อยละ 40 ของปริมาณอาหารที่รับประทานต่อวัน รวมทั้งควรกินผัก และผลไม้หลายสีอีกด้วย
3. เลือกรับประทานไขมันที่มีคุณภาพ โดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณมากขึ้น เพราะร่างกายของคุณแม่ควรได้รับไขมันไม่เกิน 6 ช้อนชาต่อวัน
บทความที่เกี่ยวข้อง : คนท้องห้ามกินอะไร เครื่องดื่มที่ควรหลีกเลี่ยงช่วงท้องมีอะไรบ้าง?
ยาเพิ่มน้ำนมช่วยกระตุ้นน้ำนมได้จริงไหม?
คุณแม่หลายคนอาจหาทางเลือกในการเพิ่มน้ำนมด้วยการรับประทานยาแทน ทราบไหมคะว่าการรับประทานยาที่ช่วยเพิ่มน้ำนมนั้น อาจส่งผลข้างเคียงต่อสุขภาพมากมาย เช่น ปวดท้อง ปวดศีรษะ เป็นผื่น ปากแห้ง มึนงง และมีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ ดังนั้นคุณแม่จึงไม่ควรหาซื้อยามารับประทานเอง ควรไปปรึกษากับแพทย์ก่อนรับประทานยาทุกชนิด
สมุนไพรช่วยเพิ่มน้ำนมได้จริงไหม?
อย่างที่ทราบว่าสมุนไพรบางชนิด มีส่วนในการช่วยกระตุ้นน้ำนม และเพิ่มปริมาณน้ำนมของคุณแม่ แต่ก็ควรจะเป็นสมุนไพรที่เป็นผักผลไม้ เช่น โหระพา กะเพรา ขิง ฟักทอง และหัวปลีค่ะ ส่วนสมุนไพรตระกูลว่าน และสมุนไพรต่าง ๆ คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานไปก่อน เพราะยังไม่มีการวิจัยที่เพียงพอ ว่าจะปลอดภัยกับคุณแม่ให้นมหรือไม่
สำหรับคุณแม่ให้นมที่กำลังมองหาอาหารเสริมเพิ่มน้ำนม สามารถนำอาหารข้างต้นไปรับประทานกันได้นะคะ เพราะนอกจากจะช่วยเพิ่มปริมาณน้ำนม และช่วยให้น้ำนมมีคุณภาพแล้ว ยังช่วยให้คุณแม่ และลูกน้อยได้รับสารอาหารที่มีประโยชน์อีกด้วย นอกจากนี้ หากคุณแม่ต้องการรับประทานยาเพิ่มน้ำนม ควรไปปรึกษากับแพทย์ และเภสัชกรก่อน เพราะอาจส่งผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายต่อคุณแม่ได้
บทความอื่น ๆ ที่น่าสนใจ :
ผลไม้คนท้อง กินแล้วดีอย่างไร แม่ท้องกินผลไม้อะไรได้บ้าง?
ธัญพืช อาหารบำรุงคนท้อง เพื่อสุขภาพที่ดีของแม่และลูกน้อย
ท้องผูกหลังคลอด เกิดจากอะไร คุณแม่รับมือการอาการนี้ได้อย่างไรบ้าง?